[ Pobierz całość w formacie PDF ]
czyć drogi zaopatrzenia. Teren, na który łatwo wkroczyć, ale wycofać
się trudno to teren zamknięty. Jeśli wróg na takim terenie nie jest dobrze
umocniony należy atakować a zwycięstwo jest pewne; jeśli natomiast
wróg jest dobrze przygotowany przegrana to totalna klęska, gdyż nie
sposób się będzie wycofać. Teren, na którym nikomu nie opłaca się
uderzać to teren sztywny. Na takim terenie nie należy dać się złapać
wrogowi na przynętę. Jeśli wróg próbuje nas zwabić, należy się wyco-
fać, by zachęcić go do uderzenia, po czym zaatakować go wpół drogi
tak odniesiemy wielką korzyść. Co do wąskiego terenu, jeśli zajmiemy
go przed wrogiem, należy zgromadzić wojsko i oczekiwać wroga, jeśli
wróg zjawi się tam pierwszy i zgromadził wojsko, nie należy uderzać,
jeśli nie zgromadził wojska, należy przypuścić atak. Na terenie niebez-
piecznym jeśli zajmiemy go pierwsi należy się ustawić na wzniesio-
nym i nasłonecznionym miejscu, jeśli wróg zajmie go jako pierwszy, nie
należy się dać zwieść jego przynętom. W przypadku terenu odległego,
kiedy siły są równe, trudno jest walczyć, tak więc bitwa jest niewskaza-
na. Oto sześć zasad dotyczących terenu. Obowiązkiem generała jest
wziąć je pod rozwagę.
Na wojnie zdarzają się: ucieczki, nieposłuszeństwo, zapaści, upadki,
chaos i porażki. Te zjawiska nie są klęskami powodowanymi przez siłę
wyższą, ale wynikiem błędów w dowodzeniu. Przecież kiedy żołnierze
po obu stronach dysponują taką samą siłą rażenia, atakowanie jednym
dziesięciu, kończy się niechybnie ucieczką. Kiedy wojsko jest mocne
a dowódca słaby, nieposłuszeństwo jest pewne. Posiadanie silnego do-
wódcy i słabego wojska, prowadzi do zapaści. Kiedy się dowódcy po-
gniewają na generała i nie będą słuchać jego rozkazów, kiedy napo-
tkawszy wroga, z gniewu sami rozpoczną natarcie, oznaczać to będzie,
że generał nie umie wykorzystać swej władzy a to już upadek. Kiedy
generał jest ugięty i pobłażliwy, nie czyni najlepiej, dowódcy i wojsko
38
nie są z sobą zżyci, hierarchia jest niejednoznaczna oto chaos. Kiedy
generał nie umie oszacować sił wroga, małym oddziałem atakuje duży,
słabą armią atakuje mocną i nie wystawia jednostki doborowej ponie-
sie porażkę1. Oto sześć dróg prowadzących do przegranej. Obowiąz-
kiem generała jest wziąć je pod rozwagę.
Ukształtowanie terenu jest sprzymierzeńcem armii. Rozpoznanie
planów wroga, oszacowanie ryzyka i odległości oto styl doskonałego
generała. Ten, kto o tym wie i podejmie walkę wygra, ten, kto o tym
nie wie i podejmie walkę przegra. Jeśli więc warunki na polu bitwy
wróżą zwycięstwo, a władca nakazuje nie walczyć należy walczyć.
Jeśli warunki na polu bitwy są niekorzystne, a władca rozkazuje wal-
czyć nie należy podejmować walki. Taki generał, który atakując nie
szuka sławy, wycofując się nie czuje wstydu, a na celu ma jedynie bez-
pieczeństwo żołnierzy i dobro władcy jest skarbem dla kraju.
Jeśli traktujemy żołnierzy jak małe dzieci, nie straszne im głębokie
wąwozy. Jeśli kochamy ich jak własnych synów, gotowi są poświęcić
życie. Jeśli zaś traktować ich będziemy surowo, staną się nieposłuszni;
jeżeli pokochamy za bardzo, nie będziemy potrafili wydać im rozkazu,
jeśli zatracą dyscyplinę, nie zapanujemy nad nimi, będą jak zepsute
dzieci do niczego się nie przydadzą.
Jeśli nasze wojska mogą atakować, a wiemy, że wróg nie może po-
łowa zwycięstwa po naszej stronie. Jeśli wróg może atakować, a nie
wie, że my nie możemy atakować połowa zwycięstwa po naszej stro-
nie. Jeśli wróg może atakować i wie, że my też możemy atakować, a nie
wie, że ukształtowanie terenu nie pozwala mu na atak połowa zwycię-
stwa po naszej stronie. Ten, kto zna się na wojnie, nie waha się podej-
mować odpowiednich kroków, jego działania są nieskrępowane. Stąd
też powiedzenie: Ten, kto zna siebie i wroga, będzie zawsze wygrywał,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]